De keuze van chemische kleding wordt met de dag moeilijker door het groeiende aanbod aan types en merken. Er zijn echter een aantal basis aandachtspunten waar je best rekening mee houdt.

Werk je met chemicaliën? Dan is een goed chemisch pak om je huid te beschermen tegen chemische spatten onmisbaar.

We zetten de belangrijkste aandachtspunten voor jou op een rijtje:

1. Vorm van chemisch risico
2. Het verschil tussen permeatie en penetratie
3. Mechanische sterkte
4. Wegwerp of (beperkt) herbruikbare chemische pakken: wat is de beste keuze?
5. Kledij opties
6. Volg de juiste donning en doffing procedure

Ontdek onze chemische kleding

1. Vorm van chemisch risico

Vooraleer je begint aan het selecteren van je chemisch beschermende kledij, dien je een risicoanalyse te maken om te weten tegen welke specifieke gevaren/risico’s je beschermd moet worden. Breng de chemische stoffen waarmee je werkt in kaart en identificeer de chemische eigenschappen, zoals corrosiviteit, toxiciteit en brandbaarheid. Door de risico's te kennen, kun je de juiste beschermingsniveaus bepalen.

De staat of vorm van het chemische risico zal het type kledij bepalen:

In type 3, 4 en 6 heb je ook de mogelijkheid voor bescherming van een deel van het lichaam (Partial Body protection), afhankelijk van welk lichaamsdeel.

Europese normen

Type 1: Gasdichte pakken (EN 943-1 & 2)

Gasdichte pakken bieden de hoogste bescherming tegen hoog toxische gassen en dampen. Ze zijn beschikbaar in verschillende varianten:

• EN 943-1 - Type 1a: Perslucht aan de binnenkant
• EN 943-1 - Type 1b: Perslucht aan de buitenkant
• EN 943-1 - Type 1c: Met persluchttoevoer
• EN 943-2: Voor noodteams

Type 3: Vloeistofdichte pakken (EN 14605)

Deze pakken beschermen tegen sterke en gerichte stralen van toxische, niet-volatile vloeistoffen. Ze zijn ideaal voor interventies of onderhoud aan leidingen onder druk. De jet spray test bewijst de vloeistofdichtheid.

Type 4: Spraydichte kledij (EN 14605)

Spraydichte overalls beschermen het hele lichaam tegen spray van niet-volatile toxische vloeistoffen. Ze zijn geschikt voor verfspuiten en industriële en agrarische toepassingen. Een spraytest bewijst de spraydichtheid.

Type 5: Stofdichte kledij (EN ISO 13982-1)

Deze kledij beschermt tegen toxische solide partikels in de lucht en is ideaal voor afbraak, ontginning en stoffige industriële en agrarische toepassingen. Een minder strenge spraytest bewijst de stofdichtheid.

Type 6: Beperkt chemisch beschermende kledij (EN 13034)

Deze kledij biedt bescherming tegen chemische spatten en is geschikt voor industriële en agrarische toepassingen en houtbewerking. Een aerosoltest bewijst de dichtheid. Type 6 maakt gebruik van ongecoat materiaal, zoals een stoffen labojas, terwijl types 1 tot 4 een coating hebben.

Informatie over de kledij moet op het label van het kledingstuk staan.

2. Het verschil tussen permeatie en penetratie

Bij de keuze van een chemisch pak is het belangrijk dat je de gevaren van zowel permeatie als penetratie goed inschat. Het permeatieproces is onzichtbaar, maar daarmee niet minder gevaarlijk. Goede penetratie bescherming is meer noodzakelijk als je in direct contact komt met chemische vloeistoffen.

Permeatie: Permeatie is het proces waarbij een chemische stof op moleculair niveau door het materiaal van het pak doordringt. Door de doorbraaktijden en de toxiciteit van de chemische stof correct te interpreteren, kan je het juiste pak kiezen voor voldoende bescherming en veilig werken. Werkkleding wordt getest volgens ISO 6530.

Penetratie: Penetratie is de beweging van een chemische stof door gaatjes, scheuren of naden van een chemisch pak, niet op moleculair niveau. Let op hoe het pak aansluit op je lichaam, vooral in combinatie met andere persoonlijke beschermingsmiddelen. Controleer ook de kwaliteit van het pak: zijn alle naden voldoende verstevigd, is het materiaal schuurbestendig en kunnen alle ritsen goed worden afgeplakt?

• EN 13034-6: Bescherming tegen kleine spatten of lichte nevel van chemische vloeistoffen.
• EN 14605 (type 4): Weerstand tegen penetratie onder druk van vloeistoffen.
• EN 14786: Weerstand tegen indringing van verstuivende vloeibare chemicaliën.

Belangrijke overwegingen:

• Ken de aard van de contaminant: Weet met welke schadelijke chemicaliën je te maken hebt.
• Extrapoleer geen resultaten: De ene PVC, Neopreen of Butyl is de andere niet. Resultaten van de ene stof kunnen niet zomaar worden toegepast op een andere.
• Gebruik referentiestoffen: De 15 stoffen uit de EN943-2 norm zijn gekozen als referentiestoffen omdat ze een breed scala aan stoffen afdekken. Deze stoffen dienen als een uitstekende leidraad bij het kiezen van de juiste beschermende kleding.

3. Mechanische sterkte

Wanneer het mechanisch risico groot is kan men de kledij evalueren a.d.h.v.:

• Abrasieweerstand (EN530): Het materiaal wordt onder druk tegen schuurpapier gewreven.
• Buigingsweerstand (ISO7854): Het materiaal wordt samengedrukt en gecontroleerd op gaatjes en perforaties.
• Scheurweerstand (ISO 9073-4): Een insnijding in het materiaal wordt uit elkaar getrokken om de scheurkracht te meten.
• Treksterkte (ISO13934-1): Een 50 mm breed stuk materiaal wordt uit elkaar getrokken om de scheurkracht te meten.
• Perforatieweerstand (EN 863): Een stalen punt wordt door het materiaal geduwd om de doorboringskracht te meten.
• Vlamweerstand (EN13274-4): Het materiaal moet zelfdovend zijn en mag niet langer dan 5 seconden nabranden na het verwijderen van de vlam.
• Naadsterkte (ISO 13935-2): De sterkte van verschillende naadconstructies wordt getest; de laagste score bepaalt de klasse.

4. Wegwerp of (beperkt) herbruikbare chemische pakken: wat is de beste keuze?

Kies je voor een pak dat je na gebruik weggooit of is een exemplaar dat je nadien kan hergebruiken een betere keuze? We zetten de voor- en nadelen van beide types op een rij.

• Wegwerp: Wegwerpkleding moet na gebruik direct worden weggegooid. De typische levensduur van deze pakken is vijf jaar. Sinds 2015 is de levensduur verlengd tot tien jaar, mits er na zeven jaar een druktest wordt uitgevoerd.
• Beperkt herbruikbaar: Beperkt herbruikbare kleding kan opnieuw worden gebruikt als deze niet is gecontamineerd. Na een druktest kan het pak opnieuw worden ingezet. Als het pak wel is gecontamineerd, moet het worden weggegooid. De typische levensduur is tien jaar, waarbij de eerste vijf jaar zonder testen zijn en de volgende vijf jaar met jaarlijkse testen.
• Herbruikbaar: Herbruikbare kleding kan meerdere keren worden gebruikt, mits deze wordt gedecontamineerd en opnieuw wordt getest. De levensduur van deze pakken varieert tussen de zeven en tien jaar.