Een ankerpunt is een onderdeel van valbeveiliging. Valbeveiliging wordt gebruikt om het valrisico te beperken en om veilig te kunnen werken op hoogte.
Er zijn verschillende soorten ankerpunten voor valbeveiliging. Weet jij welke je moet kiezen voor de werkzaamheden in jouw bedrijf?
Want ankerpunten voor daken zijn bijvoorbeeld anders dan ankerpunten voor steigers.
Wat is een ankerpunt en waarom heb je het nodig?
Het grootste gevaar van werken op hoogte of bij een besloten ruimte is dat een werknemer naar beneden valt. Daarom moet hij of zij altijd een valharnas dragen. Dit voorkomt de val niet, maar zorgt dat de drager de grond niet raakt.
Een valharnas zit aan een speciale lijn. Deze lijn bevestig je aan een ankerpunt. Ankerpunten voor valbeveiliging kunnen metalen lussen in een muur zijn, maar ook verplaatsbare driepoten.
Waaraan maak je je valbeveiliging vast?
Bij het gebruik van een valharnas moet je eerst bepalen waaraan je je veilig kan vastmaken. Is er al een geschikte bestaande structuur?
Er is al een bestaande structuur
Zijn er betongewelven, i-balken, rekken of andere stevige structuren op de plaats van de werkzaamheden? Bevestig daaraan dan een los ankerpunt, een lus of een balkklem.
De structuur moet natuurlijk wel stevig genoeg zijn om iemands gewicht te dragen bij een valpartij. Dat is het geval als de structuur minimaal 12 kN (kilonewton) aankan gedurende minimaal 3 minuten. In de technische specificaties staat of de structuur die je wilt gebruiken daaraan voldoet.
Weet je het niet zeker? Laat de structuur dan testen door onze experts.
Er is nog geen bestaande structuur
Als er geen structuur is om een valharnas aan vast te maken, is mobiele valbeveiliging een goed alternatief. Hiervoor gebruik je een doodgewichtanker, een driepoot of een davit systeem. Om de veiligheid te waarborgen, moet de ondergrond stevig genoeg zijn.
 |
 |
Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een structuur, bijvoorbeeld in de vorm van balken of een staalconstructie.
Onze expert in valbeveiliging kan dit snel en vakkundig plaatsen in je bedrijf.
Hoe maak je je vast aan een ankerpunt?
Er zijn verschillende verbindingsmiddelen om jezelf vast te maken aan een ankerpunt. Welke je het best gebruikt, hangt onder meer af van de hoogte waarop het ankerpunt zit ten opzichte van je lichaam. Ook is van belang op welke hoogte je werkt.
Een verbindingsmiddel is niet alleen bedoeld om je vast te maken aan een ankerpunt. Het vangt ook een val op en remt deze af. Hierdoor blijven de krachten die vrijkomen op je lichaam onder 6 kN. Anders kan je alsnog gewond raken.
Vanglijn
Een vanglijn is een lijn van maximaal twee meter lang met een geïntegreerde demper. Het moet lang genoeg zijn om comfortabel mee te kunnen werken, maar ook kort genoeg zijn om bij een val minimaal een meter boven de grond te blijven hangen.
De juiste valafstand bereken je als volgt:
Lengte van de vanglijn + lengte van de uitscheur van de demper + lengte persoon + verplichte vrije ruimte (1m)
In het slechtste denkbare scenario is de valafstand 6,75 meter.
- Lengte van de vanglijn: 2 meter
- Lengte van de uitscheur van de demper: maximaal 1,75 meter
- Lengte van de persoon: 2 meter
- Verplichte vrije ruimte: 1 meter
Valstopapparaat
Valstopapparaten of valblokken zijn te vergelijken met de werking van een autogordel. Ze rollen zich automatisch terug op en blokkeren na een korte remweg bij een grote, plotselinge versnelling van de persoon die ermee verbonden is. Ook zorgen ze ervoor dat je de klap van de val minder voelt.
Dit type verbindingsmiddel is geschikt tijdens werkzaamheden op werkplekken die niet ver boven de grond zijn omdat het bijna direct in werking treedt.
Verticale of horizontale lijn met klem
Een ander verbindingsmiddel tussen je valharnas en een ankerpunt is een levenslijn met een lijnklem. Aan de klem zit een korte vanglijn en een ring die je vastmaakt aan het valharnas.
Een lijnklem blokkeert een val nog sneller dan een valstopapparaat, wat zeer belangrijk is bij werkzaamheden op hellende vlakken. Daarom is dit verbindingsmiddel zeer geschikt voor tijdelijke klimwegbeveiliging. Ook biedt een lijn met klem veel bewegingsvrijheid.
Best practices bij het gebruik van ankerpunten
Om te beginnen moet je ankerpunten voor valbeveiliging altijd boven je hoofd bevestigen. Als je het ankerpunt aan de grond bevestigt, is de valafstand groter.
Verder is het een goed idee om een vanglijn te vervangen door een valstopapparaat voor extra veiligheid.
Let op het pendeleffect
In de ideale situatie valt iemand recht naar beneden. Maar in de praktijk beweegt het lichaam meestal tijdens een val. Zeker als het ankerpunt niet recht boven je hoofd zit, krijg je al snel het ‘pendeleffect’.
Je lichaam beweegt, maar het ankerpunt blijft op dezelfde plek. Het gevaar hiervan is dat je tijdens een val aanzwaait tegen bijvoorbeeld een muur of machine en gewond raakt.
De hoek waaronder men werkt mag niet groter zijn dan 30°.
Let bij gebruik op platte- of licht hellende daken steeds op dat het apparaat geschikt is voor horizontaal gebruik. Deze blokken zijn uiteraard ook onderhevig aan het pendeleffect maar hebben een kabel die beter bestand is tegen schuren over randen van horizontale constructies.
Plan een bezoek met onze expert
Graag nog meer weten over veilig werken op hoogte met permanente en mobiele valbeveiligingsoplossingen? Download dan zeker onze whitepaper.
Wil je valbeveiliging aanschaffen of wil je zeker zijn dat alles rond ankerpunten en valbeveiliging op orde is binnen jouw bedrijf? Maak dan snel een afspraak met onze experten in valbeveiliging. Tijdens een plaatsbezoek gaan we op zoek naar een doelgerichte oplossing die volledig aansluit bij jouw behoefte.
Lees ook:
- Werken op hoogte: het belang van de preventiehiërarchie (vdp.com)
- 6 permanente valbeveiliging ideeën om veilig te werken op hoogte (vdp.com)
- Wat is een davit systeem en wanneer heb je het nodig? (vdp.com)
- Valbeveiliging voor beginners: 4 essentiële componenten (vdp.com)
- Wat is het harness suspension trauma en hoe voorkom je het? (vdp.com)
