Het smelten en gieten van metaal wordt al eeuwenlang uitgeoefend, wat niet wegneemt dat het serieuze risico's met zich meebrengt. In dit blogartikel zoomen we in op de meest voorkomende gevaarlijke stoffen tijdens het smelten en gieten van metaal.

Benieuwd hoe je jezelf kunt beschermen tegen deze stoffen? Per schadelijke stof geven we aan waarop je moet letten en hoe je jezelf kan beschermen.

Dit zijn de schadelijke stoffen waar je extra voorzichtig mee moet zijn:

• Berrylium
• Koolstofdioxide
• Chroom en zeswaardig chroom
• Lood
• Mangaan
• Aromatische koolwaterstoffen
• Zwaveldioxide

Blootstellingen tijdens metaalproductie en metaalverwerking

Hoe word je blootgesteld en waarop moet je letten?

Berrylium

• Inademing: stof en rook die vrijkomen tijdens berylliumproductie en -bewerking, evenals bij lassen, slijpen, snijden, boren en polijsten van berylliumlegeringen, kunnen worden ingeademd.
• Hoogenergetische processen zoals snijden, slijpen en polijsten van metalen kunnen metaaldeeltjes en -oxiden creëren die gemakkelijk ingeademd kunnen worden.
• Huidcontact: directe huid- of oogcontact met vloeibare beryllium of berylliumhoudende stoffen kan de huid binnendringen of verwondingen veroorzaken.
• Inslikken: medewerkers kunnen per ongeluk beryllium inslikken wanneer hun handen gecontamineerd zijn, bijvoorbeeld tijdens eten, drinken, roken of nagelbijten.

Wist je dat… voor arbeiders er ook een gevaar bestaat van blootstelling door het inademen van nevel van berylliumzouten?
Blootstelling aan beryllium kan ook plaatsvinden door blootstelling van de huid aan oplosbare zouten en metaalstof en spaanders bij het werken met metalen en legeringen die beryllium bevatten.

Koolstofdioxide

• Inademing: de meest voorkomende blootstellingsroute aan koolstofdioxide op de werkplek in de metaalproductie en -verwerking is via inademing van het gas, dat ontstaat als bijproduct van verbranding van organische materialen (zoals bij de productie van cokes en anode), evenals emissies uit hoogovens, oxystaalovens en ontgassingsprocessen tijdens de productie van primaire metalen en andere industriële processen.
• Huidcontact: contact met koolstofdioxide in vloeibare of vaste vorm kan schadelijk zijn voor de huid en ogen.

Wist je dat… Metaalbewerkers, in het bijzonder lassers, een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van ontstekingen in de longen.

Chroom en zeswaardig chroom

• Inademing: het inademen van stof en rook, voornamelijk afkomstig van de productie en verwerking van chroom- en zeswaardig chroomlegeringen. In de metaalverwerking, zoals lassen, slijpen, snijden, boren en polijsten van legeringen die deze elementen bevatten, kan blootstelling optreden.
• Hoogenergetische processen ,zoals snijden, slijpen en polijsten van metalen, kunnen deeltjes van metaal en metaaloxiden ontstaan en gemakkelijk worden ingeademd. Medewerkers kunnen ook worden blootgesteld wanneer ze werken met gegalvaniseerde metalen of metalen met een oppervlaktecoating die chroom of zeswaardig chroom bevat. In andere industriële toepassingen kunnen stoffen, nevels of dampen van chroom en zeswaardig chroom ontstaan, bijvoorbeeld bij het hanteren of gebruiken van chemische stoffen in poeder- of vloeibare vorm die deze elementen kunnen bevatten.
• Huidcontact: contact met de huid of ogen, vooral wanneer chroom en zeswaardig chroom in vloeibare vorm aanwezig zijn, wat gemakkelijk door de huid kan dringen of huidletsel kan veroorzaken.
• Inslikken: Werknemers kunnen per ongeluk worden blootgesteld aan chroom en zeswaardig chroom door inname, bijvoorbeeld wanneer ze eten, drinken, roken of nagelbijten terwijl hun handen besmet zijn met deze stoffen.

Lood

• Inademing: stof en rook die vrijkomen bij de productie en bewerking van lood en loodlegeringen kunnen worden ingeademd, vooral tijdens werkzaamheden zoals lassen, slijpen, snijden, boren en polijsten van loodhoudende legeringen.
• Hoogenergetische processen kunnen kleine deeltjes van metaal en metaaloxiden ontstaan, die gemakkelijk ingeademd kunnen worden. In andere industriële situaties kunnen ook looddampen, -nevels of -stoffen ontstaan, zoals bij de behandeling van poedervormige of vloeibare chemicaliën die lood bevatten.
• Huidcontact: contact met de huid of ogen, vooral wanneer lood in vloeibare vorm aanwezig is, kan leiden tot blootstelling doordat lood door de huid kan dringen of huidletsel kan veroorzaken.
• Inslikken: werknemers kunnen per ongeluk lood inslikken, bijvoorbeeld wanneer ze eten, drinken, roken of nagels bijten terwijl hun handen besmet zijn met lood.Wist je dat… Een belangrijke component voor het beheersen van blootstellingen aan lood het minimaliseren van het inslikken is? Dit kan door het implementeren van goede hygiënevoorzieningen, zoals was-, omkleed- en douchefaciliteiten.

Mangaan

• Inademing: het inademen van stof en rook tijdens werkzaamheden met mangaan en mangaanlegeringen, zoals lassen, slijpen, snijden, boren en polijsten.
• Hoogenergetische processen kunnen deeltjes van metaal en metaaloxiden genereren die ingeademd kunnen worden. In andere industriële situaties kunnen ook mangaandampen, -nevels of -stoffen ontstaan bij het werken met chemische stoffen die mangaan bevatten.
• Huidcontact: contact met de huid of ogen, vooral wanneer mangaan in vloeibare vorm aanwezig is, omdat het gemakkelijk door de huid kan dringen of huidletsel kan veroorzaken.
• Inslikken: werknemers kunnen onbedoeld mangaan inslikken, bijvoorbeeld tijdens eten, drinken, roken of nagelbijten als hun handen besmet zijn met mangaan.

Wist je dat… mangaanoxide in veel lasproducten wordt toegepast? Namelijk in:

• Een vloeimiddel in de deklaag van afgeschermde metalen booglaselektroden
• In de vloeibare kern van booglaselektroden
• Als een legeringselement dat in elektroden wordt gebruikt.

Aromatische koolwaterstoffen

• Inademing: het inademen van stof en rook tijdens werkzaamheden met PAK's (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) en PAK-legeringen, zoals lassen, slijpen, snijden, boren en polijsten in de metaalverwerking.
• Huidcontact: direct contact met de huid of ogen, vooral wanneer PAK's in vloeibare vorm zijn, omdat ze gemakkelijk door de huid kunnen dringen of huidletsel kunnen veroorzaken.
• Inslikken: werknemers kunnen onbedoeld PAK's inslikken, bijvoorbeeld tijdens eten, drinken, roken of nagelbijten als hun handen gecontamineerd zijn met PAK's.

Zwaveldioxide

• Inademing: inademen van het gas, dat vaak ontstaat als bijproduct van metaalproductie of andere processen.
• Huidcontact: contact met zwaveldioxide dampen of vloeistoffen met de huid of de ogen, waarbij vloeibaar zwaveldioxide gemakkelijk door de huid kan dringen of deze beschadigen.

Hoe kan ik mijzelf beschermen?

Zowel werkgevers als hun medewerkers hebben een rol te spelen bij het waarborgen van veiligheid op de werkvloer tijdens het werken met gevaarlijke stoffen.

1/ RIE

Allereerst moet de werkgever een grondige risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uitvoeren om potentiële gevaren te identificeren en deze systematisch aan te pakken. Dit helpt de kans op arbeidsgerelateerde gezondheidsproblemen en ongevallen te minimaliseren.
Volgens de Arbowet moeten maatregelen zich richten op de bron van het probleem, bekend als de arbeidshygiënische strategie.
Dit kan variëren van collectieve oplossingen, zoals afzuigsystemen, tot uiteindelijk individuele persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).

2/ Het voorzien van de geschikte PBM’s

Bij bepaalde werkzaamheden, zoals lassen, zijn naast andere beheersmaatregelen vaak ook specifieke PBM's, zoals ademhalingsbescherming (Respiratoire Beschermingsmiddelen, RPE), noodzakelijk.

Hieronder vind je een overzicht van welke ademhalingsbescherming nodig is bij welk type stof.

3/ Trainen van medewerkers

Naast het kiezen van de juiste PBM's is het essentieel om werknemers goed op te leiden. Werknemers die PBM's dragen, moeten bekend zijn met:

• De aard van gevaarlijke stoffen aanwezig op de werkplek en hun mogelijke impact op de gezondheid
• Het correcte gebruik en de beperkingen van PBM's
• Het juist aanbrengen en dragen van PBM's
• Het inspecteren, onderhouden en schoonmaken van PBM's, evenals het herkennen van defecten en hoe ermee om te gaan

4/ Voorzien in regelmatige, kwalitatief onderhoud

Het regelmatig inspecteren en onderhouden van persoonlijke beschermingsmiddelen is van vitaal belang voor optimale bescherming. Ontdek de mogelijkheden voor onderhoud en reparatie bij Vandeputte.

Ontdek Maintenance & Repair